VEENENDAAL Ruimtegebrek, klimaatverandering en de energietransitie dwingen tot innovatieve oplossingen. Dit zijn zes belangrijke thema’s voor het nieuwe jaar.
1. Beter benutten van ruimte en middelen. Ruimt schaarste is niet het kernprobleem. Nederland loopt op veel gebieden vast, maar met 66 procent van het landoppervlak gereserveerd voor agrarische productie kun je stellen dat de schaarste op het gebied van ruimte voor wonen en werken een bewuste keuze is. In de Randstad is weinig ruimte, maar als je de IJssel over rijdt dan is er ruimte genoeg. De focus verschuift naar efficiënter gebruik van bestaande middelen: bedrijventerreinen intensiveren, gebruik van regionale stations uitbreiden en woonwijken optimaliseren voor veranderende gezinssamenstellingen.
2. Triage voor ruimtelijke claims. Het College van Rijksadviseurs (Cra) schrijft in haar advies: ‘De economie van morgen begint bij de Delta’, dat er triage moet worden toegepast bij de verduurzaming van de economie, waarbij ruimtelijke factoren een essentiële rol spelen. Aan de hand van een beslisboom worden de spaarzame middelen ingezet. ‘Ruimte’ maar ook energie en arbeid zijn spaarzame middelen, die je selectief inzet.
3. Actieve grondpolitiek keert terug. Steeds meer overheden, tot aan de Rijksoverheid toe, realiseren zich dat je alleen met grondeigendom écht aan het stuur zit wat betreft het grondgebruik. En als de grond in handen is van ontwikkelaars dan moet de gemeente goed met hen samenwerken en goede afspraken maken
4. Ruimte voor circulaire economie. Als er één thema leeft in gemeenteland, dan is het wel de circulaire economie. Dit speelt zelfs sterker bij gemeenten en provincies, omdat overheden verder vooruit moeten kijken richting een Europa dat in 2030 voor de helft circulair moet zijn.
5. Veiligheid en weerbaarheid in steden. Veiligheid en weerbaarheid zijn terug van weggeweest. Waar onze steden in de Koude Oorlog waren voorzien van schuilkelders, zijn de meeste van deze bouwwerken ontmanteld of op zijn minst buiten gebruik gesteld. Maar er breken nieuwe tijden uit met veel veiligheidsrisico’s, en steden als kwetsbare gebieden. Steden gaan in ieder geval nadenken over hun weerbaarheid. Het gaat niet alleen om conflicten en hybride oorlogvoering, maar ook om de gevolgen van klimaatverandering, zoals waterveiligheid. De vraag rijst of bestaande beveiligingen nog voldoende zijn.
6. Sociale impact als sleutelbegrip. Een ander thema dat een grote vlucht gaat nemen, is die van sociale inclusie, of gemeenschapsvorming. Kan een project zorgen voor waardevolle en langdurige community’s. In 2025 zal de rol van een gemeenschapsruimte, buurthuis of een openbare speeltuin toenemen. De vraag is hoe je social impact als marktpartij en gemeente kunt organiseren en borgen.
door Bert Duijker, WAC Veenendaal
Reageren kan via: info@wac-veenendaal.nl