Borrelt deze vraag ook wel eens bij u op als u kijkt naar de koop- en huurprijzen van nieuwbouw woningen? Als u dan als woningzoekende eindelijk het geluk hebt in aanmerking te komen voor een nieuwbouwwoning, is het dan wel de woning waar u naar opzoek was? Is de aannemer wel bereid de door u gekozen woning aan te passen aan uw wensen? Drijft dat de koopsom niet nog verder omhoog? Ons houdt dit in hoge mate bezig.
Hoe komt het, dat de koopprijzen de pan uit rijzen? Valt daar wat aan te doen? Is het alleen een kwestie van een veel te hoge marktvraag en een al jaren te laag aanbod van nieuwbouwwoningen? Bepalen vraag en aanbod dan alleen de prijs? Nee, volgens ons zeker niet. Ook lange procedures spelen een rol. Het duurt gemiddeld 5 tot 10 jaar voordat een bestemmingsplan is goedgekeurd en bezwaarprocedures tot een einde zijn gebracht. Juist die lange periode geeft risico’s van wijzigingen in de oorspronkelijke vraag. Zo ontstaan mismatches. Plannen moeten dan opnieuw worden gemaakt en mogelijk procedures opnieuw doorlopen worden, dat leidt tot fors hogere kosten. Ook de grondprijzen worden hoger en hoger.
Wij signaleren vier grote knelpunten waar nu snel iets aan gedaan moet worden:
- Een mismatch tussen vraag en aanbod qua volume met verder oplopende wachttijden;
- Een mismatch tussen typologie van woningen waardoor de doorstroming stagneert;
- Hoge grondkosten die zeker de sociale bouw in de weg zitten;
- Te lange procedures en steeds meer rigide (bouw)voorschriften.
Zijn er oplossingen?
Een aantal van deze knelpunten kan alleen door de gezamenlijke overheden worden opgelost. In Veenendaal speelt nog in belangrijke mate mee dat rond 2028 de gemeente is volgebouwd. In feite is nieuwbouw dan nauwelijks nog mogelijk. De gemeente moet daar nu al mee bezig zijn hoe dat tekort aan locaties op te lossen. Zijn er inbreidingslocaties? Kunnen we gronden van buurgemeenten verwerven? Is er leegstand van kantoren en bedrijven? Gebeurt dat niet dan zal in Veenendaal het woningtekort versneld oplopen!!!
Al meer dan 25 jaar wordt gesproken over deregulering, en wat? U raadt het al, de regelgeving wordt uitgebreider en verzwaard, denk maar eens aan de PFAS discussie, stikstof problematiek, verzwaarde geluidsnormen en schone lucht akkoord, de verzwaring van de hypotheekregels ga zo maar door. Een goede samenwerking met luisterend oor van zowel de overheid als bouwend Nederland dient hier oplossingen te bieden.
Als WAC zien we dat er weinig gebouwd wordt voor starters op de woningmarkt, ook senioren woningen/appartementen zien we weinig bij de bouwplannen die we toetsen. Het bouwen van de juiste woning voor de juiste doelgroep is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van alle partijen die werken aan/voor de Veenendaalse woningmarkt. Pleeg gedegen marktonderzoek, houdt deze actueel. Denk aan Tiny houses, meer seniorenhuisvesting in bouwplannen rondom het centrum, ontwerp nieuwbouwwoningen zoveel mogelijk levensloopgeschikt en/of zorgaanpasbaar. Juist deze flexibiliteit in aanpasbaarheid maakt, dat in de toekomst vraag en aanbod beter te matchen zijn.
En ja, misschien zitten er in het plan dan ook woningen die minder opbrengen, maar we bouwen immers niet alleen voor geld maar vooral voor mensen!!!
Guus Hendriksen
Woon Advies Commissie